Burdur Ticaret ve Sanayi Odası (BUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Keyik 2020 yılı ile ilgili değerlendirmelerde bulunup, 2021 yılı beklentilerini açıkladı.

Son yıllarda küresel değişimlere dikkat çekerek açıklamasına başlayan Başkan Yusuf Keyik: “Öncelikle belirtmeliyim ki gerek ülkemizde ve gerekse ilimizde iş dünyası büyük bir mücadele verdi. Tüm zorluklara rağmen üretime, ihracata ve istihdama devam etmeye çalıştı.  Yakın geçmişe bakacak olursak son 10-15 yıl içerisinde ekonomik krizler ihracatta en büyük pazarlarımızdan olan Arap yarımadasında ciddi toplumsal sorunlar yaşattı. Yaşanan Arap Baharı ile Orta Doğu ülkeleriyle pazarımız zorlaştı. Pazarlara açıldığımız kapılar zora girdi. Bir de Suriye ile yaşanan problemler önemli bir siyasal sorun olarak karşımıza çıktı. Tüm bu süreçlerin olumsuz etkilerini henüz atlatamadan corona virüs salgını tüm dünyaya bir kâbus gibi çöktü, ülkemiz ve kentimiz de bundan nasibini aldı.  Hiçbir ülke böyle bir pandemi ve zorunluluklarına hazırlıklı değildi ama gelişmiş ve ekonomik istikrarı yakalamış olan ülkeler hastalıkla etkin mücadele etmeyi başaramadılarsa da büyük desteklerle ekonomilerini ayakta tutmayı başardılar. Türkiye’de ve Burdur’daki iş dünyası olarak gerek katkı ve fedakârlıklarla (ki bu süreçte iş insanlarımız işten çıkartmamaya çalıştı, süreci toplumsal bir dayanışma olarak gördü ve eldeki tüm birikimlerini tüketti) ve gerekse kamunun önemli destekleriyle süreci bugüne kadar getirdik” şeklinde konuştu.

 

Genel olarak ekonominin KOBİ temelli olduğunu kaydeden ve bu süreçte KOBİ’lerin kredilere yöneldiğini söyleyen Başkan Yusuf Keyik: “Ekonomisi KOBİ (Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler) temelli olan ülkemiz bu zorluklara rağmen dayandı, ayakta durmaya çalıştı. Kısıtlamalar arasında tüm önlemleri alarak üretmeye ve ihraç etmeye devam ettik; kapasitemizi ve ihracatımızı artırdık. Sonrasında döviz kurlarındaki olağanüstü artışlar ve hareketlilikler maliyetlere yansıdı ve kâr payları eridi. Ürettik fakat para kazanamadık. Sermaye tabanlı KOBİ’ler bu süreçte elindeki tüm ihtiyat akçelerini de tüketti.  Üretim sektörü az da olsa tekeri döndürmeye devam etti.  Eğitim, turizm ve hizmet sektörleri ise maalesef büyük yaralar aldı. Kredi gibi araçlar da çözüm olmamaya başladı. İşleri büyük ölçüde ve hatta tamamen duran işletmelerimizin bu kredileri vadesinde ödeyebilmesi mümkün gözükmemektedir. Aktif olan bazı sektörler için farklı destek mekanizmaları bulunmalı, daha uzun vadeli ve daha kapsamlı hibeler veya doğrudan yardımların ölçüleri büyütülmelidir.  Tüketiciler yerel işletmeleri daha fazla tercih etmeleri gerekmektedir ki yerel işletmelerimiz, yerel markalarımız çok güçlü şirketlere ezilmesin. Vatandaş olarak bizler ilimizden ve yerel işletmelerimizden alışverişlerimizi yapmalıyız. Unutulmamalıdır ki yerelden yaptığımız her alışveriş ilimizdeki firmaların kapasitelerin büyümesine ve Burdur’da istihdamın artmasına etki edecektir” dedi.

 

Başkan Yusuf Keyik: “2020 yılında üyelerimizin bu süreci en hafif şekilde atlatmaları için şahsım, Yönetim Kurulu Üyelerimiz ve Meclis Üyelerimiz üzerimize düşen görevlerimizi yerine getirme gayreti içerisinde olduk. Bu yıl yaşadığımız olumsuz konjonktüre rağmen Odamız Genel Sekreterlik birimi başta olmak üzere, Kalite ve Akreditasyon Birimi, Özel Kalem Birimi, Ticaret Sicil Birimi, Oda Sicil Birimi, Muhasebe Birimi, Sanayi ve Ticaret Birimi, Bilgi İşlem Birimi, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Birimi, K Yetki Belgeleri ve İş Makineleri Birimi olarak üyelerimizin menfaatine olacak her türlü çalışma ve proje için hizmetlerimize ara vermeden devam ettik. Biz Ticaret ve Sanayi Odası ailesi olarak 2021 yılında da planladığımız stratejik plan ile faaliyetlerimizin yanı sıra Burdur için faydalı sağlayacağını düşündüğümüz her türlü çalışmanın içinde olacağız” dedi.

 

BUTSO Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Keyik 2020 yılındaki faaliyetleri hakkında şunları söyledi:

Burdur’da bir önceki yıla göre ihracatın arttığını vurgulayan Başkan Yusuf Keyik: “Pandemi nedeniyle ilimizin ihracat rakamları yılın ilk yarısında istikrar gösteremese de ikinci yarısında, normalleşme süreciyle beraber toparlanma ve yükseliş trendine girdi. İhracatımız bir önceki yıla göre arttı.

 

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından aylık yayınlanan verilere göre ilimizdeki ihracat değişimleri:  Ocak ayında %25’lik artış, Şubat’ta  %6,26’lık azalma, Mart’ta %13,6’lık azalma, Nisan’da %27,88’lik azalma, Mayıs’ta %48,43’lük azalma, Haziran’da %6,3’lük artış, Temmuz’da %4,57’lik artış, Ağustos’ta %12,78’lik azalma, Eylül’de %7,34’lük artış, Ekim’de %22,04’lük artış, Kasım’da %33’lük artış,  Aralık’ta %82,58’lik artış gerçekleşti. Genel toplamda ilimizde 2019 yılında 197 milyon 313 bin 330 dolarlık ihracat olması 2020 yılında ise %4,07’lik artışla 205 milyon 347 bin 220 dolarlık ihracat yapılması bizleri mutlu etti. Gerek 2019 yılı ve gerekse 2020 yılı için ihracatta emek veren herkese ayrı ayrı teşekkür ediyorum” diye konuştu.

 

Başkan Yusuf Keyik değerlendirmesinin son bölümünde şunları söyledi: “BUTSO olarak; 2021 yılında da üyelerimize vizyon kazandırmak adına eğitimlere devam etmeyi düşünüyoruz. İçinde yaşadığımız pandemi sürecinin bir an evvel son bulmasını eğitimlerimizin yüz yüze gerçekleşmesini, bu mümkün olmayacaksa online eğitimler ile üyelerimize ulaşmayı planlamaktayız.  Pandemi kurallarına da dikkat ederek üye ziyaretlerimizle üyelerimizi dinlemeyi sürdürmek istiyoruz. Üyelerimizin sorunlarını ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde çözüm aramaya devam edeceğiz.  

 

Ülkemizde en büyük sorunlardan biri finansmana erişim olarak karşımıza çıkmaktadır. Her ne kadar ülke ekonomisine yön verenler bankaların uygun şartlarda kredi sağladıklarını söyleseler de finansman darlığına düştüğünü, teminat göstermekte yetersiz kalan işletmelerin geçmişteki ticari tecrübelerine bakılmaksızın kendi kaderlerine terk edildiğini görmekteyiz.

 

Geçmişte ticari başarılara imza atarak istihdam ve katma değer üretmiş olan işletmelere yönelik başta bulundukları yerlerdeki Ticaret ve Sanayi Odalarının referansları alınmak sureti ile bu işletmelerin finansman ihtiyaçlarının giderilmesine fırsat verilmelidir.

Yarının meslek erbapları, yarının ihracatçılarının büyük kısmı bugünün meslek liselerinden mezun olan öğrencilerimizden oluşması gerekirken, gelinen noktada Meslek Liselerimiz hiçbir yere yerleşemeyen, adeta boşta kalan öğrencilerimizin tercih etmek zorunda kaldıkları okullar halini aldığını görmek bizleri üzmektedir.

 

Bu sebeple acil olarak Meslek Liseleri yeniden tanımlanmalı, bu okulların cazibeleri artırılmalı özendirilmeleri sağlanmalıdır.

 

Birçok işletmeye ara eleman yetiştiren meslek okullarımız ihtiyaca cevap veremez durumdadır.  İş beğenmemezlik sorununun meslek okullarının yeniden yapılandırılması ile giderileceğini düşünmekteyiz.

Mesleki üniversitelerden mezun olan öğrencilerimizin kendi mesleklerini yapmaları halinde faizsiz ve/veya düşük faizli ve uzun vadeli kredilerle desteklenmek sureti ile herkesin ihtisas alanı içerisinde mesleğini yapması veya o mesleğe uygun bir işte çalışması desteklenmelidir.

Bugün birçok sanayileşmiş ülkeler Endüstride 4.0 teknolojisini devlet politikası hale getirmişlerdir. Bazı ülkeler ise endüstride 4.0’ı bırakıp Endüstride 5.0 teknolojisi ile hareket etmektedirler. Dün olduğu gibi bugün de, yarın da bazı mevcut işler yerini yeni işlere bırakacaklardır. Bugün kendini yarınlara hazırlayamayan, yeniliğe kapalı işletmeler pek yakın bir zamanda kapılarına kilit vurmak zorunda kalacaklardır. Bunu üzüntü ile hatırlatıyoruz. İşimizden para kazanmak istiyor isek oturmak yerine araştırmayı, gelişen teknolojiyi takip etmek zorundayız. Bilhassa Pandemi süreci ile artan birçok alışveriş ve ticaretler internet ortamından temin edilmiştir. Sattığımız ürün internet ortamından tedarik edilebiliyor ise ve daha uygun şartlarda alınabiliyor ise işletmenizin ekonomik ömrü ne kadardır varın onu siz düşünün…

 

Sonuç olarak hızlı gelişen bir teknoloji içerisindeyiz. Gelişen teknoloji içerisinde yer almak zorundayız. İşletmenizin web sayfası olmalı, o sayfa üzerinden ve/veya diğer internet siteleri üzerinden ürünlerimizi satış yapılabilir hale getirmek zorundayız.

İmalat sektöründe faaliyet gösteren işletmelerimiz kurumsallaşmak sureti ile ürünlerini ihracata yönlendirmeleri gerekmektedir.

Biraz geçmişi hatırlatarak şu konuya girmek isterim: 1954 yılından itibaren artan nüfus ile birlikte pahalılık ve yokluk şikâyetleri baş göstermeye başlamıştır. Bunun üzerine İstanbul Belediyesi bir İsviçre Kooperatif Birliği olan(MİGROS) ile bir anlaşma yapmak sureti ile Türkiye’ye 20 gezici kamyon göndermesini istemiştir. Gezici kamyonların gelişi ile birlikte ülkemize market ve market zincirleri ilk adımlarını atmıştır. Böylece gıda ve ihtiyaç malzemelerinin halka en uygun fiyat ve kaliteden belediye kontrolünden sunulmasının yolu açılmıştır. 1975 yılında Migros Koç grubu yönetiminde ülke genelinde hizmet vermeye başlamıştır.

 

1954 öncesi ve sonrasında köyümüzde, kentimizde mahalle bakkallarımız vardı.  Vatandaşlarımız ihtiyaçlarını mahallindeki bakkallardan peşin ve veresiye olarak satın alarak ihtiyaçlarını karşılıyorlardı.

 

Zaman içerisinde vatandaşlarımızın ülke genelinde yaygınlaşan market zincirleriyle (genellikle üç harften oluşan isimleri bulunan market zincirleriyle) tanışmasıyla mahalle bakkallarımız var olma ile yok olma arasında can çekişir hale gelmiştir.

Bunun etkilerinden biri de kredi kartı olmuştur. Kredi kartları ile birlikte deftere yazdırmalar azalmış, kartlı borçlanmalar çoğalmıştır. Hele ki internet alışverişinin gündeme gelişi ile birlikte bilhassa 40 yaş ve altındaki grup internet alışverişlerini tercih eder hale gelmiştir.

 

Bunları neden hatırlatmak ihtiyacını hissettim… Bugün işletmemizi açmak ve müşteri beklemek yeterli gelmemektedir. Gelişen teknolojiye ayak uydurmamız gerekmektedir. Pandemi süreci internet alışverişinin önemini bir kez daha göstermiştir.  

Bilhassa tarım ve hayvancılık ürünlerinde faaliyet gösteren kooperatiflerin denetimleri sağlıklı bir şekilde yapılmak sureti ile tarımsal ve hayvansal ürünler yerelde toplanmak suretiyle büyük şehirlerde yer alacak üst birlikler aracılığı ile daha uygun şartlarda nihai tüketicilere ulaşımı sağlanmalıdır.

 

Yıl boyunca iletişimde olduğumuz, bizleri dinleyen, önerilerimizi alıp değerlendiren, neticeye ulaştıran TOBB Başkanımız Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu’na teşekkür ediyoruz… Sosyoekonomik ve sosyokültürel açıdan 2021 yılının İstiklal Marşı Yılı ilan edilmesi bizleri gururlandırdı. Finansal konularda da reformlar ve doğru politikalarla daha refah, geleceğe yatırım yapan, çeşitli sektörlerde proseslerin mamule dönüştüğü bir yıl olmasını diliyoruz. Covid-19 aşısının ekonominin seyrine etki edeceği bir yılı yaşayacağız. 2021 yılının tüm dünyada, ülkemizde ve ilimiz genelinde üyelerimiz başta olmak üzere tüm vatandaşlarımıza ticari hayatın verimli bir yılı olarak geçmesini diliyorum.”